... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
  • Wycena nieruchomości Wrocław
  • pozyskiwania nieruchomości dla celów inwestycyjnych

Właścicielem firmy jest Marcin Dyki - Rzeczoznawca Majątkowy (nr upr. 5940) uprawniony do wykonywania działalności zawodowej w zakresie określania wartości nieruchomości, a także maszyn i urządzeń trwale związanych z nieruchomością.

Studia magisterskie:

  • magister ekonomii (Akademia Ekonomiczna w Katowicach)

    Studia podyplomowe:

  • Prawo inwestycyjne (Uniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii)
  • Wycena nieruchomości (Wyższa Szkoła Handlu i Finansów Międzynarodowych w Warszawie)

    Organizacje:

  • członek Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych we Wrocławiu

    Posiadamy polisę obowiązkowego ubezpieczenia OC odpowiedzialności zawodowej rzeczoznawcy majątkowego w PZU S.A.

Zakres oferowanych usług:

Wyceny, w formie operatu szacunkowego, następujących rodzajów nieruchomości:

  • nieruchomości gruntowe (działki budowlane, działki rolne),
  • nieruchomości lokalowe (lokale mieszkalne, lokale użytkowe),
  • budynki mieszkalne,
  • nieruchomości przemysłowe, biurowe, magazynowe, hotelowe itp.,
  • ograniczone prawa rzeczowe (użytkowanie, służebność, itp.).

m.in. dla celów:

  • określenia wartości przedmiotu spadku lub darowizny w celu
    wymierzenia opłaty skarbowej,
  • aktualizacji opłat z tytułu użytkowania wieczystego, trwałego zarządu itp.,
  • podziału majątku,
  • postępowań wywłaszczeniowych,
  • określenia wartości służebności,
  • wykupu mieszkania spółdzielczego,
  • określenia opłaty adiacenckiej i planistycznej,
  • wniesienia aportu,
  • kupna/sprzedaży nieruchomości,
  • określenia wartości do ustalenia opłat od czynności cywilnoprawnych.

Artykuły

  • Infrastruktura Informacji przestrzennej
    S

    Polski rząd realizując program europejski społeczeństwa informacyjnego, zmierza do stworzenia, opartego o podstawy prawne, elektronicznego systemu map geodezyjnych. Każdy, kto będzie miał dostęp do sieci internetowej, będzie mógł przeglądać, przetwarzać, porównywać dane przestrzenne zgromadzone przez organy administracji publicznej.
    21 stycznia 2010 r. Sejmowa Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych przyjęła rządowy projekt ustawy o Infrastrukturze Informacji Przestrzennej (IIP), która implikuje Dyrektywę Komisji Europejskiej z 2004 INSPIRE, ustanawiającą legalne ramy dla ustanowienia i działania Infrastruktury Informacji Przestrzennej we Wspólnocie „Infrastructure for SPetial InfoRmation in Europe”. W założeniach Dyrektywa INSPIRE scala systemy informacji przestrzennej krajów członkowskich w jeden system.

    Główne założenia projektu ustawy IIP
    Aktualnie w Polsce nie ma podstaw prawnych, które regulowałyby zasady budowania czy funkcjonowania infrastruktury informacji przestrzennej. Jednak wiele jednostek samorządu terytorialnego, korzystając ze środków unijnych, buduje i utrzymuje systemy informacji o terenie. Również organy centralne budują taki system, realizując projekt geoportal. Brak podstaw prawnych, powoduje, że realizowane projekty nie są spójne i rozwijają się w różnym tempie i zakresie.
    Jeden spójny, profesjonalny system ułatwiłby m. in. planowanie przestrzenne czy inwestycje budowlane (poprzez wyznaczenie terenów pod budowę, realizację inwestycji celu publicznego, podział działek, podłączenie do urządzeń przesyłowych, tworzenie projektów budowlanych, itp.). Zapewne takie dane wykorzystywali by również inżynierowie budowlani, rzeczoznawcy czy zarządcy nieruchomości. Taki system od dziesięciu lat funkcjonuje w USA, w dużym stopniu przyśpieszając i ułatwiając inwestycje infrastrukturalne.
    Podstawowym celem budowy, tworzenia infrastruktury informacji przestrzennej w Polsce jest optymalizacja kosztów pozyskiwania danych przestrzennych przez jednostki administracji publicznej, oraz ułatwienie dostępu do informacji przestrzennej gromadzonej przez administrację na różnych szczeblach organów publicznych i w różnych sektorach gospodarczych, wszystkim zainteresowanym podmiotom.
    Projekt IIP reguluje zasady tworzenia oraz używania spójnej infrastruktury informacji przestrzennej dotyczących: danych przestrzennych, usług danych przestrzennych, wspólne korzystanie z tych danych a także współdziałanie i koordynację w tworzeniu systemu.
    Przez dane przestrzenne należy rozumieć m. in. ewidencję gruntów i budynków, uzbrojenie terenu, sieci transportowe, wodociągowe, gazowe, telekomunikacyjne, obszary chronione, urządzenia do monitorowania środowiska, rozmieszczenie ludności, zasoby energetyczne itd. Z kolei usługa danych przestrzennych polega na wyszukiwaniu zbiorów, przeglądaniu, pobieraniu kopii, bezpośredni dostęp do zbiorów danych przestrzennych.
    Wyszukiwanie i przeglądanie danych przestrzennych będzie bezpłatne, powszechnie dostępne oraz będą mogły mieć formę, która umożliwia wtórne ich wykorzystanie, nawet w celach zarobkowych. Natomiast pobieranie kopii zbiorów danych oraz bezpośredni dostęp do tych danych będą odpłatne, z uwzględnieniem przepisów o świadczenie usług drogą elektronicznych.
    Tworzenie, aktualizację i udostępnianie zbiorów systemu należeć będzie do zadań organów administracji publicznej, przy czym osoby trzecie posiadające elektroniczny zbiór informacji o terenie, będą mogły być włączone w IIP. Osobami odpowiedzialnymi w tym zakresie będą minister ds. administracji oraz Główny Geodeta Kraju. Do tworzonego systemu będą włączane rozwiązania, systemy już przyjęte przez samorządy terytorialne. W związku z czym projekt IIP uwzględnia sposób adaptowania tych systemów, poprzez interoperacyjność zbiorów i usług informacji przestrzennych, czyli możliwość łączenia zbiorów danych przestrzennych oraz współdziałania usług danych przestrzennych, bez powtarzalnej interwencji manualnej w taki sposób, aby wynik był spójny, a wartość dodana zbiorów i usług danych przestrzennych została zwiększona. W związku z tym, projekt ustawy IPP zawiera regulacje, które będą obligowały organy administracji prowadzące rejestry publiczne, zawierające zbiory danych przestrzennych, do wprowadzenia, w zakresie swojej właściwości, rozwiązań technicznych zapewniających interoperacyjność zbiorów i usług danych przestrzennych oraz harmonizację tych zbiorów. Z kolei organy administracji publicznej, w drodze porozumienia, będą mogły tworzyć i utrzymywać wspólne elementy infrastruktury, mając na względzie minimalizację kosztów budowy i utrzymania tej infrastruktury, optymalizację dostępu do zbiorów danych przestrzennych oraz usług danych przestrzennych, a także hormonizację, bezpieczeństwo i jakość tych zbiorów i usług.
    Planowane zmiany w przepisach obowiązujących
    W ustawie z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne, zmiany głównie będą dotyczyć zbiorów baz danych, które są prowadzone aktualnie przez Służbę Geodezyjną i Kartograficzną, dla całego kraju, głównie w postaci analogowej. Zapisy dotyczące tych baz mają być usunięte, łącznie z przepisami dotyczącymi, niewykonanego obowiązku założenia i prowadzenia dla całego kraju, mapy zasadniczej. W zamian projekt ustawy zakłada wprowadzenie dla obszaru całego kraju w systemie teleinformatycznym bazy danych, obejmujące zbiory danych przestrzennych infrastruktury informacji przestrzennej dotyczące: państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych; ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości); geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu; państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziału terytorialnego kraju; państwowego rejestru nazw geograficznych; ewidencji miejscowości, ulic i adresów; rejestru cen i wartości nieruchomości; obiektów topograficznych i ogólnogeograficznych oraz zobrazowań lotniczych (ortofotomap).
    Kolejna istotna zmiana dotyczy operatu ewidencyjnego aktualnie prowadzonego dla gruntów i budynków. Po zmianach operat będzie składał się ze zbiorów danych przestrzennych infrastruktury informacji przestrzennej oraz będzie zawierał zbiory dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych. Informacje zawarte w operacie będą jawne. Każdy będzie mógł żądać udostępnienia informacji zawartych w operacie ewidencyjnym. Umożliwi to m. in. dokonywanie przez sądy prowadzące księgi wieczyste, sprawdzeń, o których mowa w art. 6268 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego.
    Zmianie ulegną również regulacje dotyczące numeracji porządkowej nieruchomości w miejscowościach, wprowadzając ewidencję miejscowości, ulic i adresów w systemie informatycznym.
    Pozostałe zmiany będą dotyczyć skutków wprowadzenia systemu teleinformatycznego systemu baz danych. Identyfikują organy współdziałające i odpowiedzialne w tym zakresie, oraz dostosowują aktualny porządek prawny do planowanych zmian.
    Projekt geoportal i SIP-y
    Nie czekając na implementację dyrektywy INSPIRE, organy administracji rządowej i samorządowej przystąpiły do budowy własnych systemów informacji przestrzennych. Właściwie można wyróżnić dwie kategorie tych systemów: rządowy projekt geoportal oraz system informacji przestrzennej (terenowej) – SIP.
    Projekt geoportal to infrastruktura węzłów Krajowej Infrastruktury Informacji Przestrzennych (KIIP), współpracujących ze sobą i świadczących usługi. Pierwsze kroki stawiał prawie dwa lata temu, natomiast dopiero projekt ustawy IIP, obliguje Głównego Geodetę Kraju do utworzenia i utrzymania geoportalu infrastruktury informacji przestrzennej jako centralny punkt dostępu do usług danych przestrzennych, w pełnym zakresie tematycznym i terytorialnym infrastruktury. Dlatego też, jednym z wymagań zbudowanego systemu jest zapewnienie interoperacyjności jako możliwość współdziałania węzłów infrastruktury niezależnie od platformy sprzętowej, systemowej i programowej.
    W chwili obecnej projekt geoportal udostępnia opracowania i dane geoprzestrzenne, w tym dane o charakterze katastralnym (zawierające dane o geometrii działek ewidencyjnych) a także opracowania ortofotomap lotniczych i satelitarnych, oraz dodatkowo mapy sozologiczne, hydrograficzne, topograficzne (jak na razie w wysokich skalach). KIIP działa na trzech poziomach: centralnym, wojewódzkim i powiatowym. Głównym celem projektu geoportal jest poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez udostępnianie przedsiębiorcom on-line usług opartych o dane geoprzestrzenne. Wraz z realizacją założeń ustawy IIP, geoportal wzbogaci się o dane przestrzenne przewidziane w projekcie ustawy.

    Systemy informacji przestrzennych (SIP) są tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego z ich własnej inicjatywy. Tworzy się SIP-y dla miast, powiatów i województw.
    Na przykład we Wrocławiu czy Poznaniu takie systemy budowane są od kilku lat, ciągle ulepszane i aktualizowane. Powiat wrocławski projektuje m. in. moduł, który będzie przeznaczony do obsługi procesów związanych z ewidencją i windykacją opłat i podatków. Jego zadaniem będzie wsparcie tego procesu poprzez współpracę SIP z systemem finansowo-księgowym FK.
    Do podstawowych danych przestrzennych, dołączane są również mapy akustyczne, interaktywne miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, programy mieszkaniowe oraz, jak to ma miejsce w przypadku np. Warszawy czy Łodzi, również ortofotomapy sprzed kilkudziesięciu laty. Należy przyznać, że SIP-y posiadają o wiele bogatszą ofertę w stosunku do projektu geoportalu. Póki co, ponieważ art. 7 projektu ustawy IIP nakłada obowiązek na wszystkie organy administracji prowadzące rejestry publiczne, które zawierają zbiory danych przestrzennych, wprowadzenia, w zakresie swojej właściwości, rozwiązania techniczne zapewniające interoperacyjność zbiorów i usług danych przestrzennych oraz harmonizację tych zbiorów. Wszystko na to wskazuje, że już w niedługim czasie możliwe jest zbudowanie ogólnopolskiego, profesjonalnego, elektronicznego systemu informacji przestrzennej.

  • Prywatyzacja nieruchomości wojskowych Skarbu Państwa
    S

    W Polsce prywatyzacją w rozumieniu sprzedaży mienia wojskowego zajmują się dwie wyspecjalizowane państwowe osoby prawne: Agencja Mienia Wojskowego i Wojskowa Agencja Mieszkaniowa.
    W związku z gruntowną reformą polskich sił zbrojnych, w szczególności zmianami systemowymi polegającymi na rezygnacji z powszechnego obowiązku odbywania służby wojskowej przez obywateli i stworzeniu armii zawodowej, wiele nieruchomości wojskowych stało się zbędne dla realizacji zadań związanych z bezpieczeństwem i obronnością kraju. W celu prywatyzacji tego mienia zostały powołane Agencja Mienia Wojskowego i Wojskowa Agencja Mieszkaniowa, będące państwowymi osobami prawnymi.
    Agencja Mienia Wojskowego została utworzona mocą ustawy z dnia 30 maja 1996 r. o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, nadzór nad jej działalnością sprawuje Minister Obrony Narodowej. Ustawa określa: zadania, zasady działalności oraz organizację AMW; zasady i tryb gospodarowania mieniem Skarbu Państwa będącym w trwałym zarządzie jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej albo ministrowi do spraw wewnętrznych lub przez nich nadzorowanych a także innym mieniem będącym we władaniu tych jednostek, niewykorzystywanym do realizacji ich zadań a także zasady i tryb gospodarowania mieniem pozostałym po likwidacji państwowych osób prawnych, dla których organem założycielskim lub organem nadzoru był Minister Obrony Narodowej lub minister właściwy do spraw wewnętrznych. Głównym jej zadaniem jest przejmowania mienia zbędnego wojsku oraz jego jak najefektywniejsze zagospodarowanie i zasilenie środkami finansowymi z tego tytułu budżetu funduszów modernizujących polską armię.
    Z kolei Wojskowa Agencja Mieszkaniowa została utworzona mocą ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej. Jest ona podległa Ministrowi Obrony Narodowej. Ustawa określa sposób zakwaterowania sił zbrojnych oraz zadania, zasady działalności oraz organizację WAM. Do zadań tej Agencji należy m.in. prywatyzacja zasobów mieszkaniowych i lokali użytkowych oraz związanej z nimi infrastruktury technicznej i społecznej.
    Gospodarka nieruchomości
    Zadaniem obu agend jest prawidłowa gospodarka nieruchomościami, przekazanymi im przez Skarb Państwa, który powierza Agencją wykonywanie prawa własności i innych praw rzeczowych na rzecz Skarbu Państwa. Stosunek powiernictwa łączący Skarb Państwa i Agencje jest stosunkowo młodą instytucją w polskim systemie prawnym. Po raz pierwszy zostało wprowadzone do obowiązującego prawa mocą art. 5 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Treścią tego stosunku jest wykonywanie w imieniu własnym przez Agencję Mienia Wojskowego i Agencję Nieruchomości Rolnych prawa własności i innych praw rzeczowych na rzecz beneficjenta (Skarbu Państwa) w stosunku do powierzonego mienia. Nieco inaczej jest z Wojskową Agencją Mieszkaniowa w stosunku do której treść stosunku powierniczego obejmuje wykonywanie prawa własności i innych praw rzeczowych w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa. Różnice te wynikają z faktu, że WAM jest jednostką podległą MON, podczas gdy AMW jest przez MON nadzorowana.
    Pojęcie nadzoru i podległości są pojęciami z zakresu prawa administracyjnego określającymi wzajemne relacje wewnątrz aparatu administracyjnego. Przyjmuje się, że pojęcie nadzoru używa się do sytuacji kiedy organ nadzorujący wyposażony jest w środki oddziaływania na postępowanie organów nadzorowanych, nie może jednak wyręczać tych organów w działaniu. Pojęcie podległości jest natomiast wyrazem hierarchicznej budowy aparatu państwowego. Jednostka organizacyjna wyższego stopnia może korzystać z określonych uprawnień zwierzchnika w stosunku do jednostek organizacyjnych niższego stopnia. Konstatując, stosunek podległości bardzie wiąże organ nadzorczy i nadzorowany.
    Do podstawowych zadań AMW należy gospodarowanie, utrzymanie i uporządkowanie stanu prawnego nieruchomości przekazanych nieodpłatnie protokołem zdawczo-odbiorczym. Co ważne dla bezpieczeństwa obrotu, przekazywane nieruchomości muszą być oczyszczone z niewybuchów i niewypałów, jeżeli zachodzi taka potrzeba. Wykonywanie prawa własności i innych praw we własnym imieniu AMW oznacza, że może ona korzystać z rzeczy, pobierać pożytki i rozporządzać składnikami majątkowymi, należącymi do majątku powierniczego. Nie może zrzec się prawa własności (takie prawo jej nie przysługuje). AMW może dokonywać sprzedaży, zamiany, ustanawiać wieczyste użytkowani, oddawać w użytkowanie, w zarząd, w administrowanie, wnosić mienie do spółek i nabywać udziały w spółkach. Mocą ustawy AMW jest uprawniona do przekazywania na podstawie umowy gminie na własność nieodpłatnie bądź z bonifikatą nieruchomości na cele infrastrukturalne, służące wykonywaniu własnych zadań gminy.
    Oferta Agencji
    Zarówno AMW jak i WAM sprzedaje swoje nieruchomości w drodze przetargów zorganizowanych na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami. Z uwagi na to, że są to byłe nieruchomości wojskowego, często zlokalizowane są one w centrach miast, stąd stanowią doskonałą okazję dla inwestorów. Informacje o organizowanych przetargach można znaleźć na stronach internetowych obu agencji.
    Dużą zaletą nieruchomości będących w zasobie AMW jest to, że są one bardzo zróżnicowane. Przetargi są skierowane zarówno do osób indywidualnych szukających gruntów pod budowę domu czy dla potrzeb prowadzenia niewielkiej działalności gospodarczej jak i do dużych inwestorów i deweloperów. Można nabyć działki budowlane pod zabudowę jednorodzinną np. w Jeleniej Górze przy wyjeździe na Jerzów Sudecki. Poważni inwestorzy powinni zainteresować się choćby dawnym Wojskowym Domem Wypoczynkowym „Wysoki Kamień” w Szklarskiej Porębie. Prawdziwą gratką dla inwestorów jest jednakże Kępa Mieszczańska - wyspa sąsiadująca ze ścisłym centrum Wrocławia. Bodajże najatrakcyjniejsza nieruchomość w Polsce, która jest wystawiona aktualnie na sprzedaż. Jest to nieruchomość zlokalizowana w północnej części wyspy. W pierwotnym założeniu nieruchomość miała być sprzedana w całości, na taką ofertę nie znalazł się jednak klient. Teraz AMW próbuje sprzedać nieruchomość w kawałkach. 24 działki zostały wystawione na sprzedaż. Podczas ostatniego przetargu na całą Kępę Mieszczańską, który odbył się w maju 2010 r., cena wywoławcza wynosiła 281 mln zł. Przetarg na mniejsze działki pozwoli stanąć w szranki inwestorom dysponującym mniejszymi sumami. Najmniejsze grunty w ofercie mają ok. 2 tys. mkw a największe 1,5 ha.
    Brak uchwał mpzp
    Kępa Mieszczańska jest ważnym punktem na mapie Wrocławia. Jednakże jej część prywatyzowana przez AMW nie ma uchwalonego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Sporządzenie mpzp należy do zadań własnych gminy, stanowi on akt prawa miejscowego, obowiązujący na terenie gminy. Rada Miejska Wrocławia 5 lat temu, podjęła uchwałę z dnia 19 października 2006 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla północnej części obszaru Kępa Mieszczańska we Wrocławiu. Wykonanie tej uchwały powierzono Prezydentowi Wrocławia, jednakże do dnia dzisiejszego nie została ona zrealizowana. Obowiązki organu wykonawczego gminy określa art. 17 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Należą do nich m. in. ogłoszenie o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu, określenie terminu składania wniosków do planu, sporządzenie projektu planu rozpatrując wnioski, wystąpienie o opinie i uzgodnienia do podmiotów wskazanych w ustawie i przede wszystkim przedstawienie radzie gminy projektu planu miejscowego wraz z listą nieuwzględnionych uwag.
    Problem braków mpzp dotyka wiele gmin w Polsce. Jak wynika ze statystyk średnio we Wrocławiu musi upłynąć 1 rok i 10 miesięcy od podjęcia uchwały o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego do jej realizacji, podczas gdy dla Kępy Mieszczańskiej minął już okres 5 lat od przystąpienia do sporządzenia mpzp. Z reguły dla terenów położonych bliżej centrum miasta, istotnych dla jego prawidłowego rozwoju, mpzp są uchwalane w krótszym terminie. Już 17.03.2008 r. Prezydent Wrocławia wydał zarządzenie w sprawie rozpatrzenia wniosków do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Na tym etapie realizacja uchwały stanęła.
    Postępowanie władz miasta musi dziwić, skoro odpowiedzialne są one za kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy. Centrum miasta Wrocławia charakteryzuje gęsta zabudowa, brak jest terenów pod nowe inwestycje. W ostatnich latach wiele ważnych inwestycji było realizowanych w znacznej odległości od centrum miastach. Kępa Mieszczańska to świetna okazja aby odciążyć Stare Miasto i rozszerzyć strefę biznesowo-mieszkaniową w mieście. Kępa Mieszczańska ma szanse stać się wizytówką Wrocławia ale aby tak się stało potrzebne jest racjonalne działania władz miasta.
    Przyczyną opieszałości wszystkich rad gmin w uchwalaniu mpzp jest brak obowiązku ich sporządzenia (poza nielicznymi wyjątkami) a co za tym idzie, również brak sankcji. Brak obowiązku w sporządzeniu mpzp nie usprawiedliwia jednak organy wykonawczego gminy do opieszałości w działaniu. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym do podstawowych obowiązków organu wykonawczego gminy należy wykonanie uchwały rady gminy. W przedstawionej wyżej sytuacji Rada Miejska Wrocławia podjęła uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia planu dla Kępy Mieszczańskiej 19 października 2006 r. Skoro w tej sytuacji zaszłyby przesłanki wskazujące na opieszałość w działaniu organu wykonawczego, każdy kogo interes prawny lub uprawnienia zostałyby naruszone ma prawo do złożenia skargi do sądu administracyjnego na podstawie art. 101a ustawy o samorządzie gminnym.
    Fundusz modernizacyjny Środki wygenerowane przez Agencję Mienia Wojskowego ze zbywania mienia, w wysokości 93%, są przekazywane na Fundusz Modernizacji Bezpieczeństwa Publicznego, który jest państwowym funduszem celowym, utworzonym na mocy ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego. Wydatki Funduszu przeznacza się na realizację zadań inwestycyjnych oraz na modernizację uzbrojenia i wyposażenia organów i jednostek podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego nadzorowanych.
    Jak wynika z informacji opublikowanych przez Agencję Mienia Wojskowego, od początku swojej działalności, przekazała ona na Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych i na Fundusz Modernizacji Bezpieczeństwa Publicznego, ponad 1,39 mld złotych. Ponadto przekazała ona samorządom w trybie bezprzetargowym nieruchomości o łącznej pierwotnej wartości niemal 516 mln złotych. Z tytułu podatków lokalnych AMW zapłaciła samorządom ponad 164 mln złotych i odprowadziła prawie 120 mln złotych podatku dochodowego od osób prawnych. W ten sposób wspierane są przez Agencje również samorządy terytorialne.
    Wpływy pieniężne z gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa powierzonymi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej i Agencji Mienia Wojskowego są ograniczane z uwagi na realizację uprawnień tzw. zabużańskich, w konsekwencji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 grudnia 2002 r. Zgodnie z tym wyrokiem, skład orzekający uznał za niezgodny z Konstytucją art. 31 ust 4 ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, który wyłączał stosowanie art. 212 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wprowadzający ogólną zasadę zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Polski na poczet opłat z tytułu użytkowania wieczystego lub ceny nabycia nieruchomości, do nieruchomości gospodarowanych przez Agencję.
    Reforma polskiej armii i podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne wymaga znacznych nakładów finansowych. Prywatyzacja byłych nieruchomości wojskowych to jeden z bardziej znaczący ze sposobów na ich pozyskanie.
    Robert Naborczyk

  • Cel publiczny jako przesłanka wywłaszczenia nieruchomości
    S

    Instytucja wywłaszczenia nieruchomości, która kształtowała się na przestrzeni wieków, zawsze jako przesłankę uprawniającą do odebrania prawa własności wskazywała cel publiczny, czasem tylko inaczej określany.
    Kodeks Napoleona, który wszedł w życie w Księstwie Warszawskim w 1808r., stanowił, że nikt nie może być zmuszony do odstąpienia swej własności, chyba że odebranie następuje na użytek publiczny. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 24 września 1934r. – Prawo o postępowaniu wywłaszczeniowym, dopuszczało wywłaszczenie nieruchomości wyłącznie ze względu wyższej użyteczności. Dekret Rady Ministrów o wywłaszczeniu majątków zajętych na cele użyteczności publicznej w okresie wojny 1939-1945 r., już w samym tytule wskazywał, że wywłaszczenie następowało na cele użyteczności publicznej.
    Obecnie Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej w art. 21 ust. 2 stanowi, że wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Możliwość przymusowego odebrania prawa własności wynika także z konstytucyjnej zasady proporcjonalności wyrażonej w art. 31 ust. 3. Przepis ten stanowi, że ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanowione tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie prawa dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób, przy czym ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw. W związku z powyższym inna zasada konstytucyjna – zasada ochrony własności – wyrażona w art. 21 ust. 1 zobowiązująca RP do ochrony własności i prawa do dziedziczenia, nie może mieć charakteru bezwzględnego. Stanowisko to podkreślił Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 14 marca 2000r., sygn. akt P. 5/99, publ. OTK ZU 2000/2 poz. 60. Stwierdził on również, że wywłaszczenie, rozumiane jako przymusowe odjęcie prawa własności, obwarowane zostało przez ustrojodawcę istotnymi zastrzeżeniami, związanymi z koniecznością określenia celu publicznego, jego przeprowadzania oraz obowiązkiem zagwarantowania każdorazowo słusznego odszkodowania.
    Konstytucja choć mówi o celu publicznym jako przesłance prawidłowego wywłaszczenia nieruchomości, to jednocześnie go nie definiuje. Stąd niezbędne jest poszukiwanie tego pojęcia w innych ustawach. Główne źródło w tym zakresie stanowi art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami (otwarty katalog celów publicznych). Zgodnie z treścią tego artykułu za cel publiczny należ uznać: wydzielenie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa, utrzymanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji (art. 6 pkt 1). Cel ten dotyczy szeroko rozumianego transportu, ważnego z punktu widzenia ogółu społeczeństwa.
    Drogę publiczną definiuje ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych stanowiąc, że jest nią droga zaliczana na podstawie tej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. Drogi publiczne, ze względu na funkcję w sieci drogowej, dzielą się na cztery kategorie: krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne. Celem publicznym jest wydzielenie działki pod drogi publiczne i drogi wodne. Podział nieruchomości jest unormowany w ustawie o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości. Z kolei definicja śródlądowej drogi wodnej określona została w ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne. Jest nią śródlądowe wody powierzchniowe, na których, z uwagi na warunki hydrologiczne oraz istniejące urządzenia wodne, możliwy jest przewóz osób i towarów statkami żeglugi śródlądowej. Celem publicznym w rozumieniu omawianego przepisu jest także budowa, utrzymanie oraz wykonanie robót budowlanych dróg publicznych, obiektów i urządzeń transportu publicznego, czyli np. dworców kolejowych, autobusowych czy portów lotniczych, a także budowa, utrzymanie oraz wykonanie łączności publicznej i sygnalizacji. W związku z tym, celem publicznym będzie np. budowa stacji telefonii komórkowej, która miałaby zostać wykorzystana jako inwestycja prywatna w celu o charakterze zarobkowym – por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 sierpnia 2009 r., sygn. akt II OSK 1276/2008 (niepubl.).
    Kolejnym celem publicznym wskazanym w art. 6 pkt 1a ustawy o gospodarce nieruchomościami jest wydzielenie gruntów pod linie kolejowe oraz ich budowa i utrzymanie. Zgodnie z ustawą z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym linia kolejowa, wchodząca w skład infrastruktury kolejowej, jest to droga kolejowa mająca początek i koniec wraz z przyległym pasem gruntu, na którą składają się odcinki linii, a także budynki, budowle i urządzenia przeznaczone do prowadzenia ruchu kolejowego wraz z zajętymi pod nią gruntami, przy czym przez przyległy pas gruntu należy rozumieć grunty wzdłuż linii kolejowej, usytuowane po obu ich stronach, przeznaczone do zapewnienia bezpiecznego prowadzenia ruchu kolejowego.
    Celem publicznym jest także budowa i utrzymanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń (art. 6 pkt 2). Przepis ten należy interpretować w kontekście ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, według której przesył jest to transport zarówno paliw gazowych oraz energii elektrycznej sieciami przesyłowymi w celu ich dostarczenia do sieci dystrybucyjnych lub odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci przesyłowych, jak i paliw ciekłych siecią rurociągów oraz ciepła siecią ciepłowniczą do odbiorców przyłączonych do tej sieci. Siecią przesyłową jest sieć gazowa wysokich ciśnień, z wyłączeniem gazociągów kopalnianych i bezpośrednich, albo sieć elektroenergetyczna najwyższych lub wysokich napięć, za której ruch sieciowy jest odpowiedzialny operator systemu przesyłowego. Z kolei przez dystrybucję należy rozumieć transport paliw gazowych oraz energii elektrycznej sieciami dystrybucyjnymi w celu ich dostarczenia odbiorcom a także rozdział paliw ciekłych do odbiorców przyłączonych do sieci rurociągów oraz rozdział ciepła do odbiorców przyłączonych do sieci ciepłowniczej. Siecią dystrybucyjną o której mowa, będzie sieć wysokich, średnich, niskich ciśnień, z wyłączeniem sieci kopalnianych i bezpośrednich, albo sieć elektroenergetyczna wysokich, średnich i niskich ciśnień, za której ruch sieciowy jest odpowiedzialny operator systemu dystrybucyjnego. Zarówno przesył jak i dystrybucja nie dotyczy sprzedaży paliw lub energii, przez którą należy rozumieć bezpośrednią sprzedaż przez podmiot zajmujący się wytwarzaniem lub odsprzedażą paliw lub energii przez podmiot zajmujący się ich obrotem, tj. handlem hurtowym lub detalicznym.
    Następny przepis wskazany w pkt 3 art. 6 ugn nie budzi wątpliwości interpretacyjnych, bowiem stanowi on, że celem publicznym jest budowa i utrzymanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowadzania ścieków oraz odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym ich składowania. Cel ten został wyodrębniony ze względu na podstawowe potrzeby życiowe ludności związane z doprowadzaniem wody i odprowadzania ścieków.
    W pkt 4 art. 6 ugn został wyodrębniony cel publiczny ze względu na ochronę środowiska i ochronę przed powodzią. Przepis ten stanowi, że celem publicznym jest budowa oraz utrzymanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na ustawę z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych, która określa szczególne zasady i warunki przygotowania inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych stanowiących cel publiczny w rozumieniu art. 6 pkt 10 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Ustawę tą należy zaliczyć do tzw. specustaw, bowiem zawiera ona przepisy szczególne dotyczące procedury wywłaszczeniowej. Została ona uchwalona w wyniku powodzi, które miały miejsce w maju 2010 r. Specustawa przeciwpowodziowa do budowli przeciwpowodziowych zalicza kanały ulgi, poldery przeciwpowodziowe, stopnie wodne i zbiorniki retencyjne posiadające retencję powodziową, suche zbiorniki przeciwpowodziowe, wały przeciwpowodziowe, wrota przeciwsztormowe, wrota przeciwpowodziowe, kierownice w ujściach rzek do morza oraz budowle ochrony przed powodzią morską – wraz z obiektami związanymi z nimi funkcjonalnie.
    Nadto, celem publicznym jest także opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – art. 6 pkt 5 ugn. Zgodnie z ustawą z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Przez zabytek rozumie się nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły, będące dziełami człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.
    Kolejnym celem publicznym określonym w pkt 5a art. 6 ugn jest ochrona Pomników Zagłady oraz miejsc i pomników upamiętniających ofiary terroru komunistycznego. Zgodnie z ustawą z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady Pomnikami Zagłady są tereny, na których położony jest Pomnik Męczeństwa w Oświęcimiu, Pomnik Męczeństwa na Majdanku, Muzeum "Stutthof" w Sztutowie, Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy, Mauzoleum Walki i Męczeństwa w Treblince, Muzeum Martyrologiczne - Obóz w Chemie nad Nerem, Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze, były Obóz Zagłady w Bełżcu. Ochrona Pomników Zagłady podług tej ustawy polega na tworzeniu ich stref ochronnych oraz wprowadzaniu na tym obszarze mi. in. szczególnych zasad budowy obiektów budowlanych, tymczasowych obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych a także wywłaszczenia nieruchomości.
    Celem publicznym jest także budowa i utrzymanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów i prokuratur, państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych zakładów zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych i obiektów sportowych, pod warunkiem, że będą spełniać funkcję publiczną/społeczną a nie prywatną/komercyjną.
    Do kategorii celu publicznego zaliczyć należy także poszukiwanie, rozpoznawanie, wydobywanie i składowanie kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa oraz węgla brunatnego wydobywanego metodą odkrywkową.
    Celem publicznym, określonym w art. 6 pkt 9 ugn, będzie także zakładanie i utrzymanie cmentarzy, który jest zadaniem własnym gminy. Należy stwierdzić, że nie każdy teren będzie się nadawał do założenia cmentarza. Będzie nim mógł być teren, który jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z takim przeznaczeniem.
    Zgodnie z treścią art. 6 pkt 10 ustawy o gospodarce nieruchomościami celem publicznym jest także inny cel publiczny niż wymieniony w pkt 1-9 tegoż przepisu, określony w innej ustawie. Przy interpretacji tego przepisu pojawiają się liczne wątpliwości dotyczące tego, czy cel publiczny wymieniony w innych ustawach powinien bezpośrednio wskazywać na art. 6 pkt 10 ugn czy wystarczy jeżeli cel takowy będzie miał charakter publiczny.
    Stanowczą postawę co do określenia celu publicznego w innych ustawach niż ustawa o gospodarce nieruchomości przyjął Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 15 lutego 2000r. sygn. akt SA/Bk 901/99, publ. OSP 2001/4 poz. 6. Stwierdził on, iż wywłaszczenie nieruchomości na inne cele niż określone w art 6 pkt 1-9 ustawy o gospodarce nieruchomościami, czyli na cele przewidziane w art. 6 pkt 10 tej ustawy, jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy z przepisu innej ustawy expressis verbis wynika, że dla realizacji określonego w niej celu publicznego może nastąpić wywłaszczenie nieruchomości. W związku z powyższym można stwierdzić, że innym celem publicznym, o którym mowa w art. 6 pkt 10 ugn, będą np.: przedsięwzięcia o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012, wydzielenie gruntów w celu realizacji miejscowego planu odbudowy w rozumieniu ustawy z dnia 11 sierpnia 2011r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu, czy inwestycje w zakresie terminalu oraz inwestycje towarzyszące w rozumieniu ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu.
    W tym opracowaniu nie zostały określone wszystkie cele publiczne, które mogłyby stanowić podstawę do wywłaszczenia nieruchomości. Poszukiwanie tego celu musi odbywać się w aktach prawnych rangi ustawy. Z całą pewnością w przyszłości będą pojawiać się nowe formy celu publicznego, w zależności od potrzeb ustawodawcy.
    Robert Naborczyk

  • Służebności przesyłu
    S

    Służebności należą do katalogu ograniczonych praw rzeczowych wymienionych w Kodeksie cywilnym. Jej celem jest zwiększenie użyteczności nieruchomości lub zaspokojenie potrzeb określonych podmiotów. Aktualnie występują trzy rodzaje służebności: gruntowa, osobista oraz służebność przesyłu – która zaczęła funkcjonować od 3 sierpnia 2008 r. Do niej ustawodawca każe odpowiednio stosować przepisy dotyczące służebności gruntowej. Podobieństwo tych dwóch służebności jest niezaprzeczalne. Jednakże służebność przesyłu można ustanowić tylko na rzecz przedsiębiorcy i to tylko na takiego, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej itp. Prawo to polega na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Zarówno właściciel nieruchomości jak i właściciel urządzeń przesyłowych, mogą żądać ustanowienia służebności przesyłu, jeżeli jest ona konieczna do prawidłowego korzystania z ww. urządzeń, za odpowiednim wynagrodzeniem. Jednakże, z uwagi na charakter tej służebności, jej krótkiego obowiązywania oraz nieuregulowanymi/bezprawnymi sposobami korzystania przedsiębiorców przesyłowych z gruntów ważniejszą kwestią wydaje się odszkodowanie za czas faktycznego korzystania z gruntu – o tym w dalszej części. Kolejnym elementem wyróżniającym służebność przesyłu, jest czas na jaki jest ona ustanawiana. Oczywiście strony umowy mogą się umówić na dowolny czas jej trwania, jednak najpóźniej wygasa ona wraz z zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa, na którym w dalszej kolejności ciąży obowiązek usunięcia przedmiotowych urządzeń.

    Ustalenie powierzchni pasa służebności przesyłu.
    Status urządzenia przesyłowego
    Urządzenie jest rzeczą ruchomą, częścią składową nieruchomości jeżeli została z nią w sposób trwały połączona. Z kolei urządzenie przesyłowe traci taki charakter, jeżeli wejdzie w skład przedsiębiorstwa. Daje temu wyraz art. 49 kc, połączenia urządzenia przesyłowego w sposób trwały z siecią przedsiębiorstwa sprawia, że staje się ono częścią tego przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55(1) kc. Sam fakt wejścia urządzenia przesyłowego w skład przedsiębiorstwa nie przesądza o uzyskaniu prawa własności tego urządzenia przez przedsiębiorcę. Otwarta kwestią pozostaje sposób uzyskania tytułu prawnego do tego urządzenia. Korzystanie z tych urządzeń może mieć charakter zarówno prawnorzeczowy jak i obligacyjny (najem, dzierżawa, używanie). Osoba która poniosła koszty ww. urządzeń i jest ich właścicielem, może żądać aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem. Z takim samym żądaniem może wystąpić przedsiębiorca. W związku z powyższym wyraźnie należy powiedzieć, że art. 191 kc. nie stanowi podstawy nabycia własności urządzeń, o których mowa w art. 49 kc. przez podmiot prowadzący przedsiębiorstwo energetyczne. Uzyskiwanie tytułu prawnego zawsze będzie przebiegało w sposób indywidualny w sposób uwzględniający rodzaj urządzenia. W umowie treść służebności powinna być sformułowana w taki sposób, aby przedsiębiorca posiadał legalny dostęp do nie swojej nieruchomości, w pełni uwzględniający jego potrzeby.
    Sposób ustanowienia służebności przesyłu
    Wcześniej został wskazany tryb umowny jako sposób ustanowienia służebności. Z zasady swobody umów wynika, że strony mogą ukształtować wiążący je stosunek prawny według swojej woli. Z tym zastrzeżeniem, że tylko oświadczenie właściciela nieruchomości wymaga formy aktu notarialnego. Nie stoi więc na przeszkodzie ustanowienia służebności przesyłu bez wynagrodzenia. Strony w umowie powinny dokładnie określić na czym będzie polegało czynne korzystanie z nieruchomości obciążonej prawem służebności przesyłu tj. sposób posadowienia urządzeń, sposób dostępu do urządzenia podczas modernizacji, awarii, konserwacji itp. Kolejne sposoby powstania prawa służebności przesyłu mają źródło w orzeczeniu sądowym, w drodze długotrwałego, nieprzerwalnego posiadania nieruchomości – zasiedzenia, na podstawie decyzji administracyjnej (podział nieruchomości), oraz w drodze nabycia przedsiębiorstwa lub urządzeń, na rzecz których służebność ustanowiono (art. 3053 kc.)
    Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy z przedsiębiorcą o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna, można żądać jej ustanowienie na drodze sądowej. Postępowanie o ustanowienie służebności przesyłu na drodze sądowej odbywa się w trybie nieprocesowym. Sąd rozważając interesy stron ustanawia treść służebności przesyłu mając na względzie obowiązujące przepisy, przede wszystkim orzeka o wysokości wynagrodzenia posiłkując się opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego.
    Nabycie służebności przesyłu poprzez zasiedzenie wymaga spełnienia kilku przesłanek. Na podstawie art. 292 kc. służebność może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega ona na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Niezbędnym elementem do zasiedzenia służebności przesyłu jest upływ czasu. W przypadku posiadania w dobrej wierze jest to okres 20 lat, przy złej wierze jest to 30 lat. Oba wymienione warunki, korzystanie z trwałego i widocznego urządzenia i upływ potrzebnego czasu, wywołują wiele wątpliwości, które sądy powszechne starają się wyjaśniać.
    Roszczenia przy służebności przesyłu.
    Dwa najważniejsze i nierzadko mylone ze sobą roszczenia występujące przy służebności przesyłu to żądanie właściciela nieruchomości do odpowiedniego wynagrodzenia i słusznego odszkodowania. Za możliwość korzystania z gruntu przez przedsiębiorcę przesyłowego, właścicielowi gruntu przysługuje wynagrodzenie. Strony mogą same określić jego wysokość. Również w przypadku ustalenia służebności przesyłu w drodze sądowej właścicielowi nieruchomości przysługuje wynagrodzenie, wówczas sąd zawsze będzie posiłkował się opinią rzeczoznawcy majątkowego. O takiej formie wynagrodzenia przesądza art. 3052 kc. w którym wskazuje się, że świadczeniem ekwiwalentnym, przy żądaniu ustanowienia służebności przesyłu, jest odpowiednie wynagrodzenie rozumiane jako prawo do korzystania z gruntu w zależności od czasu tej ingerencji (dopuszczalne jest ustanowienie służebności na czas nieoznaczony). Wciąż nie rozstrzygnięty pozostaje spór, zwłaszcza przy ustanawianiu służebności na drodze sądowej, w jaki sposób wpłynie ingerencja przedsiębiorcy w nieruchomość powodująca wzrost wartości nieruchomości, na wynagrodzenie przysługujące właścicielowi nieruchomości obciążonej. Przedsiębiorcy przeprowadzający duże inwestycje liniowe często wskazują na sytuacje, w których ich ingerencja zwiększa wartość nieruchomości. Dzieje się tak wówczas, gdy działka o przeznaczeniu budowlanym, znajdująca się w szczerym polu, dzięki przeprowadzeniu urządzeń przesyłowych, staje się działką uzbrojoną. Ten problem wydaje się być niezauważalny przez rzeczoznawców majątkowych, którzy zawsze przez sam fakt przeprowadzenia urządzeń przesyłowych upatrują obniżenie wartości nieruchomości. Każda sytuacja powinna być rozpatrywana indywidualnie. Wynagrodzenie obejmuje również rekompensatę za obniżenie wartości nieruchomości, w zależności od stopnia ingerencji przedsiębiorcy infrastruktury liniowej.
    Drugim roszczeniem, który przysługuje właścicielowi nieruchomości, jest prawo żądania odszkodowania, gdy na ich działkach znajdują się linie energetyczne, sieci gazowe lub wodociągowe itp. Warunkiem jest oczywiście zajmowanie nieruchomości bez jakiegokolwiek tytułu prawnego. W każdym przypadku właścicielom nieruchomości przysługuje odszkodowanie za korzystanie z nieruchomości przez przedsiębiorców przesyłowych za dziesięć lat przed dniem wytoczenia powództwa przeciwko temu przedsiębiorcy, po tym czasie roszczenia ulegają przedawnieniu. Podstawę prawną w tym wypadku stanowi art. 225 k.c. który stanowi, że obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Wejście przedsiębiorcy na nieruchomość w celu umieszczenia na niej urządzeń przesyłowych, bez tytułu prawnego zawsze jest postrzegane jako działanie w złej wierze. Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości określane jest jednorazowo za cały okres korzystanie z nieruchomości niepodlegający przedawnieniu. Nie możne być dochodzona na przyszłość. Szkody związane z budową i eksploatacją infrastruktury liniowej mogą powstać podczas budowy sieci a także podczas eksploatacji tej sieci.
    Coraz więcej osób fizycznych występuje do przedsiębiorców przesyłowych z roszczeniem o odszkodowanie i wynagrodzenie. Przedsiębiorcy wskazują, że nie są w stanie spełnić wszystkich roszczeń. Coraz większy spór narasta pomiędzy Lasami Państwowymi a dystrybutorami prądy, których słupy stają na gruntach leśnych. Naturalnie spór dotyczy wysokości roszczeń ale nie tylko. Lasy Państwowe chcą regulować prawo do korzystania z nieruchomości przez przedsiębiorców za pomocą umów obligacyjnych słabszych w pewności ich trwaniu. Dziwne skoro ustawodawca właśnie na tą okoliczność wprowadził do kodeksu cywilnego instytucję służebności przesyłu.

  • Wątpliwości wokół renty planistycznej
    S

    Polski rząd realizując program europejski społeczeństwa informacyjnego, zmierza do stworzenia, opartego o podstawy prawne, elektronicznego systemu map geodezyjnych. Każdy, kto będzie miał dostęp do sieci internetowej, będzie mógł przeglądać, przetwarzać, porównywać dane przestrzenne zgromadzone przez organy administracji publicznej.
    21 stycznia 2010 r. Sejmowa Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych przyjęła rządowy projekt ustawy o Infrastrukturze Informacji Przestrzennej (IIP), która implikuje Dyrektywę Komisji Europejskiej z 2004 INSPIRE, ustanawiającą legalne ramy dla ustanowienia i działania Infrastruktury Informacji Przestrzennej we Wspólnocie „Infrastructure for SPetial InfoRmation in Europe”. W założeniach Dyrektywa INSPIRE scala systemy informacji przestrzennej krajów członkowskich w jeden system.

    Główne założenia projektu ustawy IIP
    Aktualnie w Polsce nie ma podstaw prawnych, które regulowałyby zasady budowania czy funkcjonowania infrastruktury informacji przestrzennej. Jednak wiele jednostek samorządu terytorialnego, korzystając ze środków unijnych, buduje i utrzymuje systemy informacji o terenie. Również organy centralne budują taki system, realizując projekt geoportal. Brak podstaw prawnych, powoduje, że realizowane projekty nie są spójne i rozwijają się w różnym tempie i zakresie.
    Jeden spójny, profesjonalny system ułatwiłby m. in. planowanie przestrzenne czy inwestycje budowlane (poprzez wyznaczenie terenów pod budowę, realizację inwestycji celu publicznego, podział działek, podłączenie do urządzeń przesyłowych, tworzenie projektów budowlanych, itp.). Zapewne takie dane wykorzystywali by również inżynierowie budowlani, rzeczoznawcy czy zarządcy nieruchomości. Taki system od dziesięciu lat funkcjonuje w USA, w dużym stopniu przyśpieszając i ułatwiając inwestycje infrastrukturalne.
    Podstawowym celem budowy, tworzenia infrastruktury informacji przestrzennej w Polsce jest optymalizacja kosztów pozyskiwania danych przestrzennych przez jednostki administracji publicznej, oraz ułatwienie dostępu do informacji przestrzennej gromadzonej przez administrację na różnych szczeblach organów publicznych i w różnych sektorach gospodarczych, wszystkim zainteresowanym podmiotom.
    Projekt IIP reguluje zasady tworzenia oraz używania spójnej infrastruktury informacji przestrzennej dotyczących: danych przestrzennych, usług danych przestrzennych, wspólne korzystanie z tych danych a także współdziałanie i koordynację w tworzeniu systemu.
    Przez dane przestrzenne należy rozumieć m. in. ewidencję gruntów i budynków, uzbrojenie terenu, sieci transportowe, wodociągowe, gazowe, telekomunikacyjne, obszary chronione, urządzenia do monitorowania środowiska, rozmieszczenie ludności, zasoby energetyczne itd. Z kolei usługa danych przestrzennych polega na wyszukiwaniu zbiorów, przeglądaniu, pobieraniu kopii, bezpośredni dostęp do zbiorów danych przestrzennych.
    Wyszukiwanie i przeglądanie danych przestrzennych będzie bezpłatne, powszechnie dostępne oraz będą mogły mieć formę, która umożliwia wtórne ich wykorzystanie, nawet w celach zarobkowych. Natomiast pobieranie kopii zbiorów danych oraz bezpośredni dostęp do tych danych będą odpłatne, z uwzględnieniem przepisów o świadczenie usług drogą elektronicznych.
    Tworzenie, aktualizację i udostępnianie zbiorów systemu należeć będzie do zadań organów administracji publicznej, przy czym osoby trzecie posiadające elektroniczny zbiór informacji o terenie, będą mogły być włączone w IIP. Osobami odpowiedzialnymi w tym zakresie będą minister ds. administracji oraz Główny Geodeta Kraju. Do tworzonego systemu będą włączane rozwiązania, systemy już przyjęte przez samorządy terytorialne. W związku z czym projekt IIP uwzględnia sposób adaptowania tych systemów, poprzez interoperacyjność zbiorów i usług informacji przestrzennych, czyli możliwość łączenia zbiorów danych przestrzennych oraz współdziałania usług danych przestrzennych, bez powtarzalnej interwencji manualnej w taki sposób, aby wynik był spójny, a wartość dodana zbiorów i usług danych przestrzennych została zwiększona. W związku z tym, projekt ustawy IPP zawiera regulacje, które będą obligowały organy administracji prowadzące rejestry publiczne, zawierające zbiory danych przestrzennych, do wprowadzenia, w zakresie swojej właściwości, rozwiązań technicznych zapewniających interoperacyjność zbiorów i usług danych przestrzennych oraz harmonizację tych zbiorów. Z kolei organy administracji publicznej, w drodze porozumienia, będą mogły tworzyć i utrzymywać wspólne elementy infrastruktury, mając na względzie minimalizację kosztów budowy i utrzymania tej infrastruktury, optymalizację dostępu do zbiorów danych przestrzennych oraz usług danych przestrzennych, a także hormonizację, bezpieczeństwo i jakość tych zbiorów i usług.
    Planowane zmiany w przepisach obowiązujących
    W ustawie z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne, zmiany głównie będą dotyczyć zbiorów baz danych, które są prowadzone aktualnie przez Służbę Geodezyjną i Kartograficzną, dla całego kraju, głównie w postaci analogowej. Zapisy dotyczące tych baz mają być usunięte, łącznie z przepisami dotyczącymi, niewykonanego obowiązku założenia i prowadzenia dla całego kraju, mapy zasadniczej. W zamian projekt ustawy zakłada wprowadzenie dla obszaru całego kraju w systemie teleinformatycznym bazy danych, obejmujące zbiory danych przestrzennych infrastruktury informacji przestrzennej dotyczące: państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych; ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości); geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu; państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziału terytorialnego kraju; państwowego rejestru nazw geograficznych; ewidencji miejscowości, ulic i adresów; rejestru cen i wartości nieruchomości; obiektów topograficznych i ogólnogeograficznych oraz zobrazowań lotniczych (ortofotomap).
    Kolejna istotna zmiana dotyczy operatu ewidencyjnego aktualnie prowadzonego dla gruntów i budynków. Po zmianach operat będzie składał się ze zbiorów danych przestrzennych infrastruktury informacji przestrzennej oraz będzie zawierał zbiory dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych. Informacje zawarte w operacie będą jawne. Każdy będzie mógł żądać udostępnienia informacji zawartych w operacie ewidencyjnym. Umożliwi to m. in. dokonywanie przez sądy prowadzące księgi wieczyste, sprawdzeń, o których mowa w art. 6268 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego.
    Zmianie ulegną również regulacje dotyczące numeracji porządkowej nieruchomości w miejscowościach, wprowadzając ewidencję miejscowości, ulic i adresów w systemie informatycznym.
    Pozostałe zmiany będą dotyczyć skutków wprowadzenia systemu teleinformatycznego systemu baz danych. Identyfikują organy współdziałające i odpowiedzialne w tym zakresie, oraz dostosowują aktualny porządek prawny do planowanych zmian.
    Projekt geoportal i SIP-y
    Nie czekając na implementację dyrektywy INSPIRE, organy administracji rządowej i samorządowej przystąpiły do budowy własnych systemów informacji przestrzennych. Właściwie można wyróżnić dwie kategorie tych systemów: rządowy projekt geoportal oraz system informacji przestrzennej (terenowej) – SIP.
    Projekt geoportal to infrastruktura węzłów Krajowej Infrastruktury Informacji Przestrzennych (KIIP), współpracujących ze sobą i świadczących usługi. Pierwsze kroki stawiał prawie dwa lata temu, natomiast dopiero projekt ustawy IIP, obliguje Głównego Geodetę Kraju do utworzenia i utrzymania geoportalu infrastruktury informacji przestrzennej jako centralny punkt dostępu do usług danych przestrzennych, w pełnym zakresie tematycznym i terytorialnym infrastruktury. Dlatego też, jednym z wymagań zbudowanego systemu jest zapewnienie interoperacyjności jako możliwość współdziałania węzłów infrastruktury niezależnie od platformy sprzętowej, systemowej i programowej.
    W chwili obecnej projekt geoportal udostępnia opracowania i dane geoprzestrzenne, w tym dane o charakterze katastralnym (zawierające dane o geometrii działek ewidencyjnych) a także opracowania ortofotomap lotniczych i satelitarnych, oraz dodatkowo mapy sozologiczne, hydrograficzne, topograficzne (jak na razie w wysokich skalach). KIIP działa na trzech poziomach: centralnym, wojewódzkim i powiatowym. Głównym celem projektu geoportal jest poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez udostępnianie przedsiębiorcom on-line usług opartych o dane geoprzestrzenne. Wraz z realizacją założeń ustawy IIP, geoportal wzbogaci się o dane przestrzenne przewidziane w projekcie ustawy.

    Systemy informacji przestrzennych (SIP) są tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego z ich własnej inicjatywy. Tworzy się SIP-y dla miast, powiatów i województw.
    Na przykład we Wrocławiu czy Poznaniu takie systemy budowane są od kilku lat, ciągle ulepszane i aktualizowane. Powiat wrocławski projektuje m. in. moduł, który będzie przeznaczony do obsługi procesów związanych z ewidencją i windykacją opłat i podatków. Jego zadaniem będzie wsparcie tego procesu poprzez współpracę SIP z systemem finansowo-księgowym FK.
    Do podstawowych danych przestrzennych, dołączane są również mapy akustyczne, interaktywne miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, programy mieszkaniowe oraz, jak to ma miejsce w przypadku np. Warszawy czy Łodzi, również ortofotomapy sprzed kilkudziesięciu laty. Należy przyznać, że SIP-y posiadają o wiele bogatszą ofertę w stosunku do projektu geoportalu. Póki co, ponieważ art. 7 projektu ustawy IIP nakłada obowiązek na wszystkie organy administracji prowadzące rejestry publiczne, które zawierają zbiory danych przestrzennych, wprowadzenia, w zakresie swojej właściwości, rozwiązania techniczne zapewniające interoperacyjność zbiorów i usług danych przestrzennych oraz harmonizację tych zbiorów. Wszystko na to wskazuje, że już w niedługim czasie możliwe jest zbudowanie ogólnopolskiego, profesjonalnego, elektronicznego systemu informacji przestrzennej.

Kontakt

Dyki Wycena Nieruchomości
ul. Wietrzna 14c
53 - 024 Wrocław + 48 515 088 832
[email protected]

pozyskiwanie nieruchomości wrocław
x
Nasza strona korzysta z plików cookies wyłącznie w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania. Przeglądając naszą stronę wyrażasz na to zgodę.